Van 6-18 november zou ik op studiereis gaan naar Israël, met één of meer bezoeken aan Palestina. Een studiereis van de Protestantse Theologische Universiteit voor predikanten, met opdrachten en studiedagen. De reis is natuurlijk niet doorgegaan – tot nader orde uitgesteld. De oorlog tussen Israël en Hamas houdt ons allen bezig, en we zijn enorm bezorgd over het eindeloze geweld en alle slachtoffers.
De afbeelding hierboven is van de steen die ligt bij de ingang van ‘Tent of Nations’, het vredesproject in de oude boerderij van de Palestijnse christelijke familie Nasser, vlak bij Bethlehem. Ik had het graag bezocht tijdens de studiereis. Daoud Nasser en zijn familie hebben deze grond al sinds 1916 in bezit, maar de eigendomspapieren worden niet erkend door de Israëlische overheid, die het land op verschillende manieren heeft geprobeerd te onteigenen. Vele vrijwilligers uit allerlei landen hebben een periode gewerkt op Tent of Nations. Daoud Nasser en zijn familie hebben altijd geweigerd om wie dan ook als vijand te behandelen. ‘We refuse to be enemies.’ Ondanks dat het leger 1500 fruitbomen vernielde, ondanks vele vernederingen bij checkpoints, ondanks bedreigingen, ondanks geweld van een andere Palestijnse familie weigeren zij iemand als vijand te behandelen. De ‘Vrienden van de Tent of Nations’ https://www.tentofnations.nl/ maken zich grote zorgen om de familie Nasser, die door de oorlog niet bij hun land kan komen. Het is indrukwekkend dat deze familie Nasser dit kan. Maar de prijs is hoog.
Over Israël, Palestina en de theologie organiseert Marianne Bogaard op 23 november een gespreksavond (zie aankondiging).
Tijdens de tweede voorbereidende studiedag (over de geschiedenis van Nes Ammim) kwam de naam van Johan Snoek aan de orde, de predikant die jaren in Israël gewerkt heeft, en de laatste periode van zijn leven in Kralingen woonde en hier ook nog pastoraal werk deed in de gereformeerde kerk. Johan Snoek heb ik zelf net niet meer meegemaakt, hij overleed kort voordat ik naar Rotterdam kwam. Veel gemeenteleden zullen hem nog wel kennen. De inleider van deze tweede studiedag vertelde hoe hij Johan Snoek in het Termaathuis had geïnterviewd. Johan Snoek heeft in zijn leven een aantal belangrijke veranderingen van inzicht doorgemaakt. De laatste jaren van zijn leven vroeg hij nadrukkelijk aandacht voor het lot van de Palestijnse bevolking. Het was bijzonder om zijn levensverhaal op deze dag terug te horen.
Praktisch: nu de studiereis niet doorgaat, heb ik één week vrij van 6-12 november. Marianne Bogaard vervangt.
ds Ilse Hogeweg