Reflectie van de maand

Begin
Elk jaar beginnen we de veertigdagentijd, de vastentijd. Het is een tijd om jezelf innerlijk te onderzoeken. Wat is mijn verdriet? Wat is mijn vreugde? Wat is mijn onrust, wat staat in de weg tussen de Eeuwige en mij? Welk ‘slib en vuil’ plakt er in deze tijd aan mijn hart? Wat belemmert mij om te bloeien en te werken in geloof? Protestanten zijn in de afgelopen decennia met overgave gaan vasten – afzien van koek en taart, afzien van alcohol, koffie, jezelf van alles ontzeggen. Het is wel van het grootste belang om de vragen die je je daarvóór stelt niet over te slaan. Afzien van koffie en taart brengt je niet ‘automatisch’ dichter bij God. Afzien is niet het doel van het vasten in de veertigdagentijd. Soms is het zoveel heilzamer om juist iets te dóén in plaats van ergens van af te zien – meer naar buiten, meer natuur, of juist meer muziek luisteren, tekenen, in de tuin werken, een speciaal boek lezen, je inzetten voor kwetsbare anderen: alles wat je ziel goed doet. Het doel van vasten is niet: afzien, maar: alles wat in de weg staat tussen jou en God opruimen, weg-oefenen. De theologe Kate Bowler noemt de veertigdagentijd ‘de tijd van de grootste eerlijkheid’.
Dus: begin! Begin met jezelf de vraag te stellen: hoe is het met mij, wat staat er tussen mij en de Eeuwige? Wat kan ik doen of laten? Het is elk jaar weer een voorrecht, een kans om jezelf na te gaan. Het is wijs om jezelf een concreet doel te stellen. En om dit doel ook met een mede-gemeentelid te delen, en elkaar er af en toe naar te vragen. Want oefenen en vasten gaat met vallen en opstaan.
Ter inspiratie deze voorbeelden: een vroegere collega vertraagde zijn leven letterlijk – in de tijd dat er nog 120km/uur gereden mocht worden, reed hij in de veertigdagentijd nooit harder dan 100. Een kloosterzuster vertelde mij dat ze in de veertigdagentijd bewust meer tijd doorbracht met de medezuster met het moeilijkste karakter. Zelf zal ik de komende veertigdagentijd lezen in het laatste boek van Kate Bowler – die de vraag stelt wat zegen is in dagen van verdriet en verlies.
Ik nodig u van harte uit om te beginnen aan de veertigdagentijd als vastentijd. Ga uzelf na, en zoek een opdracht die u goed doet in geloof. Je kunt altijd beginnen – tot in die laatste stille week mogen we beginnen met stil staan, ons hart nagaan, en aan het werk, om ‘schoon’ te worden – in die prachtige dubbele betekenis: een gereinigd en mooi mens, in staat tot liefde en mededogen en vreugde. Een goede en gezegende veertigdagentijd voor u!
ds Ilse Hogeweg
Online veertigdagen-inspiratie per e-mail, waarvoor je je kunt inschrijven:
- De Twittertheoloog en blogger Alain Verheij stuurt je elke dag een overweging. De mails zijn gratis, hier kunt u zich opgeven.
- Je kunt ook onderweg gaan naar Pasen met 40 Bijbelteksten en 40 popsongs. Een initiatief van Corjan Matsinger, die ook het boek Heilige Herrie schreef. Opgeven: 40dagenheiligeherrie.nl
- ‘Hem achterna’ is de titel van de 40-dagenretraite van de Jezuïeten die jaarlijks door veel mensen wordt gevolgd. Behalve gebeden en teksten om bij stil te staan, zijn er ook deelgroepen online. U kunt zich opgeven via ignatiaansbidden.org
- De 40-dagen kalender van de Protestantse Kerk Nederland heet ‘Uit liefde voor jou’. We hebben een aantal exemplaren besteld, ze liggen in de kerkgebouwen.
Voorgaande reflecties
De tijd voor Kerst
Was in het verleden Sinterklaas hét feest waar winkeliers voor uitpakten, tegenwoordig begint het kerstfeest steeds meer die plek in te nemen. Het is lucratiever om cadeau’s onder de aandacht…
Gele Kabbes
“Dit is een Gele Kabbes”, zegt gids Klydel. We staan stil bij een grote woudreus in de jungle van Suriname. “Wie wil kan binnen kijken”, vervolgt hij, en…
Wat de toekomst brengen moge … – 10 jaar later
Tien jaar geleden kwam Caleidoscoop met een themanummer “Wat de toekomst brengen moge ” over de toekomst van de kerk. De redactie had verschillende gemeenteleden gevraagd hun gedachten te verwoorden over Protestants Kralingen in 2020. Dat jaar, 2012, was het jaar dat de Oosterkapel zou sluiten. Er waren werkzaamheden aan de Oudedijk waardoor Pro Rege en…
Prijs de dag voordat het avond is
Pinksteren: we zullen opnieuw horen en vieren, hoe in alle talen werd verstaan, wat de leerlingen, de vrouwen en Maria verkondigden, die de Heilige Geest hadden ontvangen. Van de dichter en predikant Jaap Zijlstra (1933-2015) zijn twee Pinksterliederen in het Liedboek opgenomen. We staan stil bij het meest sprekende lied 690: Taal op de tong.…
Wereldgeschiedenis en bloeiende jasmijn
Ieder jaar in mei raken de verhalen over de verwoesting van Rotterdam door het bombardement en de brand die daarop volgde me weer. Sommigen in onze gemeente hebben het als kind meegemaakt. Anderen hebben er zelf geen herinneringen aan, maar zijn elders opgegroeid omdat hun ouders moesten vluchten. Hun verhalen maken mij ervan bewust hoe…
U zij de glorie
Geen Pasen zonder het lied ‘U zij de glorie’. Wat is dit een enorm geliefd lied. We hopen het komende Pasen met elkaar te kunnen zingen. Hopelijk…
De liefde van Christus beweegt de wereld
In de zomer van 2022 vindt de elfde assemblee van de Wereldraad van Kerken plaats. Christenen uit ongeveer 350 kerken en meer dan 110 landen komen bij elkaar om hun hoop voor onze wereld te delen en uit te dragen. Dat gebeurt al meer dan 70 jaar, een assemblee wordt eenmaal in de zeven jaar…
Troost
In 2017 was Michael Ignatieff * gevraagd om in Utrecht een lezing te geven over rechtvaardigheid en politiek in het Bijbelboek Psalmen, in een bijzondere concertreeks van alle 150 psalmen (getoonzet door verschillende componisten) door het Nederlands Kamerkoor. Toen hij daarna naar de muziek van de psalmen luisterde, onderging hij een intense ervaring. ‘De muziek was…
Zegenrijk
Wat wens je elkaar toe, net over de drempel van 2022? Een voorspoedig nieuwjaar klinkt minder vanzelfsprekend dan voorheen. De pandemie hangt voorlopig nog als een schaduw over ons heen, om rekening mee te houden. Met alle gevolgen die dat heeft. Voor onze bewegingsvrijheid, voor ons welzijn, voor vele sectoren in onze maatschappij. Voorspoed…
Welkom op de mottendeken
Vele eeuwen hebben kunstenaars hun beste talenten gegeven om de mooiste en ontroerendste geboortetaferelen in de kerstnacht weer te geven. Altijd was hun streven, om de liefde en het heil van God, zichtbaar in het kind Jezus over te brengen bij ons, de kijkers. Om ons uit te nodigen om naar binnen te stappen…
Ten paradijze geleiden u de engelen
Ik heb het altijd een ontroerende én intrigerende zin gevonden, de openingszin van het ‘In paradisum’. Dit is wat je iedereen toewenst wiens leven op aarde ophoudt. Het drukt het verlangen uit dat overleden geliefden verder gedragen worden waar wij hen moeten loslaten. In de Katholieke traditie wordt het ‘In paradisum’ tijdens de requiemmis…
Wat heb jij over voor de toekomst?
Patriarch Bartholomeus (van de oosters orthodoxe kerken), paus Franciscus en aartsbisschop Welby (van de Anglicaanse kerk) deden een gezamenlijke oproep om het klimaat en de toekomst van deze wereld te redden. In Glasgow wordt van 1 tot 12 november de klimaattop gehouden. Niet eerder werkten deze kerkleiders samen, niet eerder werd zo’n dringende oproep richting…
De grammatica van de hoop
Het is niet met elkaar te rijmen. Een priester die vermoord wordt door de man aan wie hij onderdak biedt. Het gebeurde onlangs in Frankrijk. De dader was een Rwandese asielzoeker die een tijd in de gevangenis had gezeten omdat hij brand had gesticht in de kathedraal van Nantes. Na zijn vrijlating onder voorwaarden had…
De kerk opnieuw uitvinden
We leven in een tijd waarin de kerk almaar minder vanzelfsprekend en almaar onbekender voor de samenleving wordt. Er zijn postcodegebieden waarin nog maar zo weinig PKN-leden zijn, dat deze mensen aangeraden wordt lid of gastlid te worden bij een andere kerk, of met elkaar een huisgemeente te vormen. In onze stad heeft de kerk…
Gedeeld verleden
“Gedeeld verleden, gezamenlijke toekomst”, heet de werkgroep die jaarlijks in Rotterdam de herdenking voorbereidt van de afschaffing van de slavernij op 1 juli 1863. Rondom de herdenking wordt in de Hoflaankerk een viering gehouden die wordt voorbereid door mensen uit kerken met veel Surinaamse of Caribische leden en uit onze Protestantse Gemeente Kralingen. In die…