De vrienden met wie wij de jaarwisseling vierden hadden kniepertjes meegenomen. Dat zijn wafels uit het oosten en noorden van het land die horen bij oud en nieuw. Ze waren plat. De gedachte daarachter is dat het oude jaar zich heeft ontrold. Pas op nieuwjaarsmorgen eet je nieuwjaarsrolletjes, als symbool van het jaar dat zich nog moet ontvouwen. De kniepertjes waren zelfgebakken en heerlijk. We aten ze echter pas op 1 januari, omdat we op oudejaarsdag genoeg hadden aan de oliebollen en appelbeignets. Maar dat blijkt ook te kunnen. In sommige streken hoort bij het nieuwe jaar juist een platte wafel. Het jaar ‘ontrolt’ zich dan niet, maar wordt ‘opgerold’.
We staan aan het begin van het jaar 2025. Wat het zal brengen weten we nog niet. Misschien hebben we bepaalde verwachtingen. Of plannen. Maar het is niet alleen onze wil die de dagen vult. Een onverwacht bericht, een spontane ontmoeting of een beslissing die iemand anders neemt; het kan alles anders maken. We wensen elkaar een “gelukkig nieuwjaar”, vaak met de toevoeging “gezond” erbij. Onze welgemeende wensen zijn echter geen garantie dat het jaar zich ook zo ontvouwt.
Eigenlijk is de wens “heil en zegen” in dat opzicht veelomvattender. Heil is een ouderwets woord, waar lang niet ieder zich meer iets bij kan indenken. Vooral in kerkelijk jargon wordt het nog gebruikt, in de betekenis van verlossing. Eigenlijk is dat jammer. Want het heeft een bredere reikwijdte. Het houdt ook welzijn in, en voorspoed. Maar dan in de zin van heelheid. Verbonden met zegen zie ik er een wens in naar heelheid die niet in de eerste plaats afhankelijk is van onze omstandigheden. Die ons van Godswege geschonken wordt in hoogte én diepte. Licht dat ons omringt. Hoe alles zich ook maar ontrolt.
Volgens wikipedia “symboliseert het rolletje het onbekende nieuwe jaar, een nieuwgeboren baby in zijn windselen”. Als we het jaar in gaan zitten we nog in de tijd van Kerst, die begin januari overgaat in Epifanie. We verwelkomen eerst het Kind in de voederbak, in doeken gewikkeld. In de weken daarna vieren we Zijn verschijning in onze wereld. Horen we hoe Hij als mens heil brengt. Van Hem is van tevoren voorzegd wie Hij zal worden: “Hij zal een groot man worden en Zoon van de Allerhoogste worden genoemd, en God, de Heer, zal Hem de troon van zijn vader David geven. Tot in eeuwigheid zal Hij koning zijn over het volk van Jakob, en aan zijn koningschap zal geen einde komen.’ “ (Lucas 1)
Ik vind het een mooie gedachte dat een opgerold nieuwjaarsrolletje op een bepaalde manier ook naar het Christuskind kan verwijzen. Zijn leven zal zich zo ontvouwen dat zich daarin steeds Gods heelheid openbaart. In hoe Hij anderen tegemoet treedt, in hoe Hij spreekt. En in hoe Hij de zwaarte draagt die op zijn weg komt. Hij weet zich een Gezegende, ook als alle geluk verdwenen lijkt. En Hij tenslotte opnieuw in doeken zal worden gewikkeld en in het graf gelegd. Wij kunnen niet overzien wat 2025 ons brengt. Persoonlijk niet, maar ook niet op nationaal en mondiaal niveau. We wensen elkaar daarin van harte geluk en gezondheid toe. En de wereld vrede. Maar ik wens u en jullie allen ook heil en zegen. Opdat we ons in het jaar 2025 na Christus gedragen mogen weten door de Liefde van de Eeuwige. Opdat we ons gezegend mogen weten én in Christus’ naam tot een zegen zullen zijn.
ds Marianne Bogaard