Zo lang wij ademhalen
12 april 2024

Hoe gaan we verder, na Pasen? Het is natuurlijk niet zo, dat we na Pasen vanzelf altijd blij zijn. De tijd na Pasen is een tijd van nieuwe bezinning op het leven met Jezus, de Opgestane. Er is een aantal bekende evangelieteksten die ons daar bij helpen: beseffen dat ons altijd twijfel en liefdeloosheid opnieuw kan overvallen. Is dit het nu? Is alles echt anders?

De zondag precies tussen Pasen en Pinksteren in is zondag Cantate, zondag ZING. Dit jaar is dat zondag 28 april. Het lied ‘Zolang wij ademhalen’ is een geliefd en fascinerend lied om na te denken over Pasen en over zingen. Het lied laat ons nadenken over wat zingen is: God laat ons zingen, om ons zo te laten ervaren, dat we ‘tot kleur en samenklank’ aan elkaar gegeven zijn, zo verschillend als wij zijn.

Tegelijk wordt in dit lied groot verdriet verwoord. Soms is verdriet zo groot, dat je niet meer kunt zingen. Dan, zegt het lied, hebben we de opdracht om voor elkaar te zingen: ‘het lied op andere lippen draagt mij dan door de nacht’. Zingen kán ook een enorme kracht hebben – denk aan Paulus en Silas, die in hun gevangenis in Filippi ’s nachts zongen, en alle sloten en deuren sprongen open (Handelingen 16). Ook dat komt terug in dit lied.

De tekstdichter Sytze de Vries heeft dit lied geschreven nadat hij het boekje ‘Over troosten en verdriet’ had gelezen, van W. ter Horst (1984). Toen dit boekje uitkwam deed het veel mensen goed: het bracht ervaren verdriet van mensen in gesprek met geloof. Niet altijd zijn er pasklare antwoorden, die kunnen en hoeven er niet onmiddellijk te zijn. Ter Horst schreef in dit boekje dat je verdriet met God ‘uit mag vechten in een lied’. Zo is Sytze de Vries begonnen aan deze tekst.

De melodie ondersteunt de dubbelheid in de tekst. Het is een melodie waarin donker en licht elkaar afwisselen. Het slotakkoord is in een nieuwe toonsoort, ‘alsof de zon opkomt’. De muziek is geschreven in een piepklein dorpje in Wales, Llanglofan. Het is een Engelse traditie om een melodie van een kerklied de naam te geven van de plaats waar de muziek ontstond, of de componist nu beroemd of vergeten is. De componist van Llanglofan is niet meer bekend. Maar deze melodie was zó aansprekend, dat er echt tientallen teksten alleen al in het Engels voor geschreven zijn. In het Liedboek staan twee Nederlandse teksten. Naast ‘Zo lang wij ademhalen’ is er ook de vertaalde Engelse tekst ‘Soms groet een licht van vreugde’ op deze zelfde melodie ‘Llanglofan’.   

Soms kun je wel zingen wat je niet kunt begrijpen. Sommige mensen kunnen zingen wat ze niet goed kunnen geloven. Laat dit lied ons helpen om onze weg te vinden na Pasen, door ons verdriet en onze vragen heen. ‘God laat het nooit ontbreken/ aan hemelhoog gezang/ waarvan de wijs ons tekent/ dit lieve leven lang’!

ds Ilse Hogeweg

Landschap in Wales, niet ver van Llanglofan